Τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τις χθεσινές εκλογές είναι πολλά. Και χρήσιμα. Και απαισιόδοξα.
Όχι βέβαια επειδή κέρδισε η Νέα Δημοκρατία ή επειδή έχασε το ΠΑΣΟΚ. Ή ακόμη επειδή μπήκε στην Βουλή ένα κόμμα σαν το ΛΑΟΣ, που από τους πολλούς θεωρείται πολιτικός σχηματισμός ακραίος και επικίνδυνος. Όλα αυτά δεν είναι η αρρώστεια. Είναι μόνο κάποια από τα συμπτώματα της.
Το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι ο ελληνικός λαός αδυνατεί να αντιληφθεί την πολιτική ως θεμελιώδη λειτουργία από την οποία εξαρτάται ουσιωδώς η ζωή του. Και κατά συνέπεια ως λειτουργία την οποία θα πρέπει ο ίδιος να ελέγχει και να καθορίζει κυρίαρχα.
Αντίθετα, ο κάθε ένας από εμάς, ζώντας υπό συνθήκες απόλυτης σχεδόν απουσίας συλλογικού βίου, αντιλαμβάνεται τα πάντα ως προσωπικά του προβλήματα. Και ενοχλείται μόνον όταν κάτι τυχαίνει να θίγει περιστασιακά τα, υπό την πλέον στενή έννοια, προσωπικά του συμφέροντα.
Η στάση αυτή οδηγεί τον μέσο άνθρωπο στην ακλόνητη βεβαιότητα ότι ο μόνος αποτελεσματικός τρόπος βελτίωσης των ατομικών συνθηκών είναι η ατομική δράση. Δράση που δεν μπορεί και δεν πρέπει να περιορίζεται από κανόνες και δεσμεύσεις, αφού τα όποια δυσμενή αποτελέσματά της στο κοινωνικό περιβάλλον δεν προσμετρώνται και δεν σταθμίζονται. Στό πλαίσιο αυτό μπορεί να γίνει εύκολα ανεκτή και αποδεκτή ακόμη και η στέρηση βασικών δικαιωμάτων, αφού αυτά δεν θεωρούνται δεδομένα και η απόκτηση τους δεν διασφαλίζεται από μιά αμοιβαία συμφωνία, αλλά αντίθετα εξαρτάται από την θετική ή αρνητική έκβαση του διαρκούς παιχνιδιού ισχύος, που διεξάγεται μεταξύ των πολιτών με σκοπό την καθημερινή τους επιβίωση.
Δεν είναι λοιπόν καθόλου παραξενο που η λογική της επιλογής των εκπροσώπων μας δεν διαφέρει και πολύ από την λογική της επιλογής του τηλεοπτικού προγράμματος που διαλέγουμε για να περάσουμε δυό τρείς ευχάριστες ώρες μπροστά στην τηλεόραση.
Οι πιο υποψιασμένοι βέβαια αντιδρούν στην παρακμή αυτή επιδιδόμενοι σε σκληρές ασκήσεις εικονικής αυτοκριτικής, που αντί να περιέχει προσωπικά στοιχεία, όπως οφείλει άλλωστε κάθε σοβαρή και πραγματική αξιολόγηση, εξαντλείται σε γενικόλογες και κατά τεκμήριο γραφικές αναφορές κάποιων αόριστων δήθεν ελαττωμάτων της κατά τα άλλα χαρισματικής φυλής μας.
Κάποιοι εκδηλώνουν και μια τάση για αγώνες. Έτσι αναρτούν στα ιστολόγια τους απίστευτης ηλιθιότητας, (ή λαϊκισμού - εξαρτάται από το πνευματικό επίπεδο των αγωνιστών), λεζάντες, με τις οποίες δηλώνουν ότι δεν θα ησυχάσουν και δεν θα υποστείλουν τις σημαίες τους εάν δεν δικαιωθεί η Αμαλία. Πολύ καλές προθέσεις, σίγουρα. Πλην όμως όσοι τις εκδηλώνουν αδυνατούν να αντιληφθούν ότι για τα πάθη της άτυχης κοπέλας υπάρχει και κάτι που λέγεται πολιτική ευθύνη. Διότι εάν το αντιλαμβανόντουσαν, ο πολιτικός που είναι υπεύθυνος για τον συγκεκριμένο τομέα δεν θα φιγουράριζε περήφανος, και ανυποψίαστος, επειδή έτσι του επιτρέπεται, στις πρώτες θέσεις των προτιμήσεων των ψηφοφόρων.
Αλλά προς το παρόν ας αρκεστούμε σε αυτά και ας ερμηνεύσουμε με δύο απλά λόγια την δεινή ήττα του ΠΑΣΟΚ στις χθεσινές εκλογές.
Ο Γ.Α.Π. είναι ένας άνθρωπος μέσης ευφυίας. Περίπου όπως και ο Καραμανλής. Περίπου όπως όλοι μας. Καλώς ή κακώς όμως, κάποια στιγμή, κάποιοι τόλμησαν να πουν ότι είναι βλαξ. Η συγκυρία ήταν καλή. Από κοντά βοήθησε λίγο και το πρόσωπο, το ανεπαρκές γλωσσικό αισθητήριο, η γλώσσα του σώματος. Και ο δυστυχής Γ.Α.Π. καθιερώθηκε στην κοινή γνώμη ως βλαξ. Ως Γιωργάκης.
Αυτό πήγε κάποτε να συμβεί και με τον Καραμανλή. Κινδύνευσε και αυτός κάποτε να περάσει στην λαϊκή συνείδηση ως Κωστάκης. Μιλούσε όμως καλύτερα, οι κινήσεις του διέθεταν μεγαλύτερο αέρα αυτοπεποίθησης και τα στελέχη του δεν είχαν την ώρα εκείνη κανένα λόγο να χαμογελούν με νόημα και εμφανή εσωτερική ικανοποίηση μπροστά σε τέτοιες μειωτικές αναφορές. Έτσι ο Κωστας έγινε αφεντικό και το Κωστάκης ξεχάστηκε και έμεινε μόνο στα χείλη κάποιων περιθωριακών αντιπάλων του, και από τις δύο πλευρές, που αδυνατούν να κατανοήσουν ότι ο κόσμος δεν μπορεί πάντα να είναι όπως αυτοί θέλουν.
Μαυτά και μαυτά το ατυχές ΠΑΣΟΚ έφθασε στις κάλπες να διεκδικεί την εξουσία με τις καλύτερες των συνθηκών αλλά με "βλάκα" αρχηγό. Προσέξτε. Όχι αντιεπικοινωνιακό. "Βλάκα". Η διαφορά είναι τεράστια. Και ο Σημίτης αντιεπικοινωνιακός ήταν. Δεν το έκρυβε κανείς στο ΠΑΣΟΚ. Δεν ήταν όμως "βλάκας".
Η κοινή γνώμη, η συλλογική συνείδηση δηλαδή, είναι σαν τα πολύ μεγάλα καράβια. Προχωράει αργά και στρίβει δύσκολα. Αν χωνέψει κάτι δεν το αφήνει. Το παίρνει μαζί της και περνάει με αυτό τους ωκεανούς.
Η κοινή γνώμη είναι ακόμη σαν τα μικρά παιδιά. Αποδέχεται μόνο απλοϊκά πράγματα και μόνο με απλοϊκό τρόπο. Για την κοινή γνώμη δεν υπάρχουν μέσοι όροι και λογικές διαβαθμίσεις. Εάν δεν είσαι έξυπνος είσαι βλαξ. Και είναι φυσικό ότι ένας βλαξ δεν είναι ποτέ δυνατόν να κληθεί για να κυβερνήσει μια χώρα.
Μην πάτε σε πιο περίπλοκες αναλύσεις. Ούτε το βαθύ ΠΑΣΟΚ φταίει, ούτε ο Λαλιώτης, ούτε ο Κουλούρης. Δεν ήταν αυτά τα βαρίδια της Χαριλάου Τρικούπη. Σκεφθείτε απλά και πρακτικά. Για να μην χάνουμε χρόνο. Και για να πάμε σύντομα στο επόμενο θέμα μας.
Δευτέρα, Σεπτεμβρίου 17, 2007
-Γιατί έχασε το ΠΑΣΟΚ
Δευτέρα, Σεπτεμβρίου 10, 2007
-Δικαιοσύνη με ορθάνοιχτα μάτια. Ας την εμπιστευθούμε.
εναλλακτικός τίτλος:
Λευτεριά στον Καλούση, την Μπουρμπούλια και τ΄άλλα παιδιά!!!
Πριν από λίγους μήνες, σε μια φιλική συζήτηση, ένας πρώην αρεοπαγίτης και νυν, υπό άλλη αυτή τη φορά ιδιότητα, ανώτατος λειτουργός της διοίκησης έλεγε: "Μόνο αλβανούς μπορεί πλέον να καταδικάζει η ελληνική δικαιοσύνη."
Δυστυχώς, η διαπίστωση του πολύπειρου ανδρός δεν είναι σχήμα λόγου.
Προς επίρρωση η είδηση. Που είναι πολύ πρόσφατη και μπορεί να την βρεί κανείς κάνοντας κλικ εδώ.
Αποφυλακίζεται με απόφαση του πενταμελούς Εφετείου Αναστολών ο πρώην αντιπρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου Παναγιώτης Γετίμης, ο οποίος είχε καταδικαστεί από το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων σε κάθειρξη 16 ετών για την υπόθεση διασπάθισης 8 εκατομμυρίων ευρώ από το Πάντειο την περίοδο 1992 - 1998.
Το δικαστήριο έκανε δεκτή την αίτηση αναστολής εκτέλεσης της ποινής της 16ετούς κάθειρξης που υπέβαλε ο κ. Γετίμης, επικαλούμενος μεταξύ άλλων σοβαρά οικογενειακά προβλήματα που αντιμετωπίζει εξαιτίας του εγκλεισμού του.
Το Πενταμελές Εφετείο Αναστολών διέταξε την απόφυλάκισή του με την καταβολή εγγύησης 50.000 ευρώ και τον περιοριστικό όρο της εμφάνισης μία φορά το μήνα στο αστυνομικό τμήμα της περιοχής του.
Το δικαστήριο δεν του επέβαλε τον όρο της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα, καθώς η ακαδημαϊκή του δραστηριότητα απαιτεί μετακινήσεις και εκτός συνόρων.
Είναι προφανές ότι το ειδικό βάρος που διαθέτει η είδηση δεν είναι αρκετό ώστε να μπορέσει να προκαλέσει την προσοχή και το ξάφνιασμα του μέσου ανυποψίαστου "πολίτη" αυτής της χώρας.
Γιατί είναι αλήθεια ότι ο κάθε ένας από εμάς έχει ήδη κάνει από καιρό, ενδόμυχα και ασυνείδητα, τις παραδοχές του. Δεν υπάρχει δικαιοσύνη σε αυτόν τον τόπο. Και εάν υπάρχει είναι μόνο για τους γύφτους τα πρεζόνια και τους αλβανούς. Όχι και να πάει φυλακή ολόκληρος αντιπρύτανης.
Και τι έκανε στο κάτω κάτω. Ότι θα έκανε κάθε λογικός άνθρωπος που θα είχε την τύχη να βρεθεί στην θέση του. Βρήκε το ταμείο ανοικτό και καταχράσθηκε 8 ψωροεκατομμύρια. Μικρό το κακό. Είναι δυνατόν να δημιουργείς στον κόσμο οικογενειακά προβλήματα για ψύλλου πήδημα;,
Άλλωστε πόσοι είναι αυτοί που ψάχνουν τα ψιλά γράμματα στις εφημερίδες για τέτοιες ασήμαντες αναφορές. Ο μέσος έλληνας τα ξέρει όλα. Δεν χρειάζεται να κοιτάξει γύρω του. Τα πάντα είναι ξεκάθαρα τοποθετημένα μέσα του.
Κάποιες λεπτομέρειες ωστόσο της απόφασης είναι άξιες ιδιαίτερης προσοχής.
Το κονκλάβιο των σοφών δικαστών αποφάσισε ότι ο κ. Γετίμης δεν πρέπει να στερηθεί το προνόμιο της ελεύθερης εξόδου από την χώρα. Ότι θα πρέπει να διαθέτει την δυνατότητα να ταξιδεύει όπου και όποτε θέλει ανεμπόδιστα. Για να εξυπηρετεί έτσι τις ανάγκες της ακαδημαϊκής του δραστηριότητας!!!
Είναι πραγματικά συγκλονιστικό. Ένας άνθρωπος που καταδικάστηκε σε 16χρονη κάθειρξη για ιδιαίτερα ατιμωτικό αδίκημα, ένας κατάδικος του κοινού ποινικού δικαίου στον οποίο δεν μπορεί να αναγνωρισθεί κανένα απολύτως ελαφρυντικό, -ποιός είναι αυτός άραγε που μπορεί να έχει περισσότερο αυξημένο καταλογισμό από έναν σοφό πανεπιστημιακό, από έναν πρύτανη-, θα ταξιδεύει στο εξωτερικό όχι για κανέναν άλλο λόγο, αλλά για να ασκεί την ακαδημαϊκή του δραστηριότητα.
Το ελληνικό κράτος, οι έλληνες πολίτες δηλαδή, μέσω του 5μελούς Εφετείου Αναστολών, ενός από τους υψηλότερα ιστάμενους θεσμικούς θώκους της πολιτείας, κρίνουν ότι ένας τέτοιος κατάδικος μπορεί αυτονόητα να συνεχίσει την ακαδημαϊκή του δραστηριότητα στο δημόσιο πανεπιστήμιο. Μπορεί να ανεβαίνει στην έδρα και να διδάσκει ανθρωπιστικές επιστήμες στα παιδιά των ελλήνων. Να εκπροσωπεί την χώρα σε διεθνή συνέδρια και εκδηλώσεις. Πιθανόν να μετέχει και σε κάποιες από τις πολλές και καλά αμοιβόμενες, εμμέσως και αμέσως, επιτροπές πανεπιστημιακών δασκάλων, που συγκροτεί συχνότατα η διοίκηση για να την συμβουλεύουν στα δύσκολα και περίπλοκα προβλήματα που καλείται να επιλύσει. Η τροποποίηση του άρθρου 16 μας μάρανε μετά.
Ας αφήσουν τουλάχιστον ελεύθερους και τους αξιολύπητους φουκαράδες, τον Καλούση, την Μπουρμπούλια και τους άλλους, που περιμενουν προφυλακισμένοι την δίκη τους. Είναι τουλάχιστον άδικο να βασανίζεις κάποιους χρησιμοποιώντας τους για εξιλαστήρια θύματα. Να τους θυσιάζεις με ελαφρότητα στον βωμό μιας δήθεν κάθαρσης που δεν έγινε και δεν θα γίνει ποτέ. Είναι προφανές ότι οι άνθρωποι δεν έκαναν τίποτε περισσότερο από όλους τους άλλους. Έπεσαν απλώς θύματα μιας ατυχούς συγκυρίας. Ενός κακού timing. Ας βγάλουν λοιπόν και γιαυτούς ένα βούλευμα και ας τους ξαναστείλουν στις έδρες τους, μπας και ελαφρώσουν και λίγο τα βαρυφορτωμένα πινάκια των δικαστηρίων. Στο κάτω κάτω έχουν και αυτοί οικογένειες που στενοχωρούνται. Μάνες τους γέννησαν και αυτούς. Όχι κουνέλες.
Παρασκευή, Σεπτεμβρίου 07, 2007
-Η πόλη μας. Η ψυχή μας.
Κοιτάξτε προσεκτικά αυτές τις εικόνες. Είναι τραβηγμένες στο κέντρο, στην βιτρίνα δηλαδή, μιας τυπικής μικρής ελληνικής επαρχιακής πόλης. Είναι εικόνες οικείες και καθημερινές σε όλους μας.
Προσπαθήστε όμως να τις κοιτάξετε σαν να έρχεστε σε αυτή τη χώρα για πρώτη φορά. Ρίξτε μια φρέσκια, καινούργια ματιά, όσο αυτό είναι εφικτό.
Και μετά αναρωτηθείτε αν οι άνθρωποι που κτίζουν και κατοικούν τέτοιες πόλεις είναι δυνατόν να είναι σε θέση να διεκδικούν την ιδιότητα του πολίτη. Εάν είναι δυνατόν να μπορούν να υπάρχουν ως πολίτες. Εάν είναι δυνατόν να μπορούν να αντιλαμβάνονται, σε οποιαδήποτε μορφή, την έννοια της συλλογικότητας και του δημοσίου συμφέροντος.
Εάν τα παδιά που μεγαλώνουν σε αυτό το αποκρουστικό αστικό τοπίο πρόκειται ποτέ να αποκτήσουν έστω και στοιχειώδη αισθητική παιδεία και αντίληψη. Για να μπορέσουν όταν μεγαλώσουν να αγαπήσουν και να σεβαστούν, πραγματικά, και όχι με τον υποκριτικό τρόπο των ψεύτικων πολιτικών διακηρύξεων που κολακεύουν την φιλαρέσκεια μας, τον διπλανό, το περιβάλλον ή ακόμη και τον ίδιο τους τον εαυτό.
Ο στρατηγός Μακρυγιάννης είπε, "γιαυτά τα μάρμαρα πολεμήσαμε". Οι σύγχρονοι έλληνες τόλμησαν ήδη, έστω και περιθωριακά, αλλά το τόλμησαν, το ερώτημα: εδώ κινδυνεύουν άνθρωποι και μεις προτιμάμε να σώζουμε τις πέτρες;
Υπό τις συνθήκες αυτές, είναι βέβαιο ότι στην επόμενη φωτιά, η διάταξη των πυροσβεστικών δυνάμεων θα σχεδιαστεί με σκοπό την προστασία των μνημείων καλαισθησίας που φαίνονται στις φωτογραφίες. Των μνημείων της νέας Ελλάδας που έχτισαν με μεράκι οι ψηφοφόροι των αυριανών εκλογών. Και θα αφήνει τις άχρηστες πέτρες στην τύχη τους.
σημ: Παρακαλώ προσέξτε το μακρόστενο κτίριο κουτί, με την σκεπή από λαμαρίνες, που έχει κτισθεί σε απόλυτη επαφή με την μητρόπολη. Και δεξιά την Νομαρχία. Οι θεσμικοί εκπρόσωποι είναι αυτοί που πρώτοι δίνουν τον ρυθμό. Ο κόσμος ακολουθεί. Αλλά μήπως οι θεσμοί είναι ο ίδιος ο κόσμος; Η Ελλάδα είναι άλλωστε δημοκρατία.
Κυριακή, Σεπτεμβρίου 02, 2007
-Αντιμέτωποι με το κενό
Πριν από λίγες μέρες έγραψα ένα σύντομο γράμμα σε έναν φίλο. Το παραθέτω εδώ, μετά την αφαίρεση των προσωπικών στοιχείων.
Φίλε λυπάμαι πάρα πολύ. Εάν όλα αυτά που έγραφες στην σελίδα σου ήταν αληθινά, -και δεν μπορεί παρά να ήταν-, είσαι ένας από τους ελάχιστους που ξεχωρίζουν.
Το ερώτημα όμως αν η χώρα χρειάζεται ανθρώπους σαν και σένα (… …) παρέλκει. Γιατί τα πράγματα, όχι μόνον στον τομέα της (… …), αλλά γενικά, σε κάθε πλέον τομέα της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας, έχουν πάρει τον δρόμο τους και δυστυχώς τίποτε δεν μπορεί να αλλάξει.
Η Ελλάδα βρίσκεται από χρόνια σε πορεία βαθιάς και μη αναστρέψιμης παρακμής. Οι έλληνες έχουν πάψει από καιρό να αποτελούν μέλη μιας ενιαίας κοινωνικής οντότητας. Κάθε έννοια κοινότητας έχει αποσυντεθεί και το μεγαλύτερο πλέον διακριτό συσσωμάτωμα που έχει απομείνει είναι αυτό της πυρηνικής οικογένειας. Και μόνο στα πλαίσια του ελάχιστου αυτού μορφώματος μπορεί πλέον η συντριπτική πλειοψηφία να απολαύσει την βεβαιότητα της σιγουριάς και της ασφάλειας, να νοιώσει αισθήματα αγάπης, φιλαλληλίας και αλληλεγγύης και να εμπνευσθεί στόχους και οράματα. Εκ των πραγμάτων βέβαια, μικρούς στόχους και μικρά οράματα.
Είπες πολύ σωστά ότι αυτή είναι μια μάχη που δεν μπορείς να κερδίσεις. Εμένα μου πήρε δύο δεκαετίες για να φτάσω σε αυτό το μελαγχολικό συμπέρασμα. Στα 26 μου ήμουν και εγώ (… …) σε κάποια Άνω Ραχούλα της χώρας. Περνούσα την μέρα μου αποκρούοντας τα δηλητηριώδη σχόλια της (… …) και προσπαθώντας να πείσω τους ραγιάδες ότι αυτό που μου ζητούσαν δεν ήταν για το καλό τους. Έχω ακόμη κάπου κρατημένα τα ελεεινά φυλλάδια (… …), με τα πρόχειρα σημειωμένα στα περιθώρια ποσοστά μου επί της αξίας των πωλήσεων. Λίγο μετά (… …) αρνήθηκα με αίσθημα βαθιάς αηδίας την μέχρι τότε ιδιότητα μου και αποφάσισα να διαθέσω τις δυνάμεις μου σε άλλο μέτωπο. Έκανα πολλά και μάλλον σημαντικά πράγματα. Φαίνονται όμως έτσι μόνον αν τα εκτιμήσει κανείς με γνώμονα και κριτήριο τις δυνατότητες που διαθέτει ένα μεμονωμένο άτομο. Γιατί στο ευρύτερο πλαίσιο της «αγοράς» ήταν λίγα. Ο εχθρός είχε την δυνατότητα να εξουδετερώνει κάθε «νίκη», που μπορεί να χρειάστηκε χρόνους αγώνων και θυσιών για να κερδηθεί, με μία και μόνη απλή κίνηση. Ένας καφές σε ένα γραφείο, ένα πλούσιο γεύμα και μετά μια μικρή νυχτερινή τροπολογία, μια ασαφής υπουργική απόφαση, ένα κακογραμμένο βούλευμα (αυτά τα τελευταία άλλωστε ποτέ δεν τα διαβάζει κανείς, διαθέτουν μια αυταξία – και μόνον η ύπαρξη τους, καθώς και η εμπιστοσύνη στην ελληνική δικαιοσύνη που διαθέτει ο κάθε συνεπής απατεών αρκούν για να διασφαλίσουν το κύρος τους).
Για όλα αυτά ασφαλώς δεν φταίνε οι πολιτικοί. Αυτοί κάνουν πολύ καλά την δουλειά που τους αναθέτει ο ελληνικός λαός. Γιατί ότι γίνεται, γίνεται σε ανταπόκριση της πραγματικής θέλησης του κόσμου. Ο κάθε ένας από μας, επειδή ξέρει καλά ότι είναι μόνος του μέσα σε περιβάλλον εχθρικό, δεν κρίνει σκόπιμο να αναδείξει εκπροσώπους του αυτούς που θα εφαρμόζουν και θα φυλάττουν τους νόμους. Απλά επιλέγει εκείνους που θα μπορεί να βρει εύκολα στο τηλέφωνο όταν έρθει η στιγμή να χρειαστεί να παραβιάσει ο ίδιος τον νόμο. Αυτό δεν είναι εύκολο να αλλάξει. Θα είναι καλύτερα να μην τρέφουμε τέτοιες ελπίδες. Το μόνο που σίγουρα μπορούμε είναι, σε πείσμα των καιρών, να διατηρούμε τον αυτοσεβασμό και την προσωπική μας ακεραιότητα. Και ας είναι αυτό κάτι που θα το ξέρουμε μόνον εμείς.
Δεν συνηθίζω να γράφω σχόλια σε άλλα ιστολόγια. Το έκανα σε λίγες μόνον περιπτώσεις. Εχθές, λόγω των ημερών, έγραψα κάτι στην σελίδα ενός καλού ελληνοαμερικάνου. Είναι, με άλλα λόγια, περίπου τα ίδια πράγματα που γράφω και παραπάνω.
Ακόμη και τα παιδιά του δημοτικού ξέρουν τι χρειάζεται και τι πρέπει να γίνει. Δυστυχώς όμως, δεν θα γίνει τίποτε. Η ελληνική κοινωνία δεν διαθέτει τους συνεκτικούς δεσμούς που είναι απαραίτητοι για να επιτρέψουν την λειτουργία της ως συνόλου. Το αποτέλεσμα είναι η αδυναμία της να αναδείξει κοινούς στόχους και οράματα που με την σειρά τους θα γίνουν, για να υλοποιηθούν, γνήσια και ελεγχόμενη, βάσει της αποτελεσματικότητας της, πολιτική εκπροσώπηση. Υπό τις συνθήκες αυτές, στo πεδίο της καθημερινής επιβίωσης, δρουν ασυντόνιστα, ανταγωνιστικά και συνήθως εχθρικά μεταξύ τους πολλαπλά ατομικά συμφέροντα, με συνέπειες που όλοι βιώνουμε δεκαετίες τώρα.
Λες "... γιατί μπορεί να γίνουν όλα πολύ καλύτερα, αρκεί να το θέλουμε και να το προσπαθήσουμε ...". Αυτό όμως είναι ταυτολογία. Εάν το θελήσουμε ασφαλώς και θα το προσπαθήσουμε. Κανείς δεν ενεργεί ενάντια σε αυτό που θεωρεί ότι είναι το συμφέρον του. Κάθε ένας από τους έλληνες πολίτες αυτό ακριβώς κάνει και γιαυτό αγωνίζεται. Για το συμφέρον του. Απλά αδυνατεί να κατανοήσει ότι το ατομικό και το δημόσιο συμφέρον είναι αναπόσπαστα και πολύ στενά συνδεδεμένα και ότι η ταυτόχρονη και ισόρροπη εξυπηρέτηση τους πρέπει να υπόκειται σε διαρκείς και συνεπείς σταθμίσεις. Η διαδικασία αυτή οδηγεί στην συνειδητή απόφαση του ατόμου για αυτοπεριορισμό, που ενώ αρχικά μπορεί να φαίνεται ως απεμπόληση δικαιώματος, στο τέλος αμοίβεται μέσω αυτών που αποκτώνται σε συλλογικό επίπεδο.
Απαραίτητη προϋπόθεση για όλα τα παραπάνω είναι η ύπαρξη οντολογικής αφετηρίας που θα εφοδιάζει την ζωή μας με νόημα. Νομίζω πως η απουσία αυτού του στοιχείου είναι κραυγαλέα σήμερα στην ελληνική κοινωνία. Συχνά ακούγονται λόγοι για την ελπίδα που θα φέρει μαζί της η νέα γενιά που αναδύεται. Αλλά οι νέοι εκπαιδεύονται από του παλιούς και οι παλιοί δεν ξέρουν άλλο δρόμο. Και επιπλέον, το ζητούμενο στην περίπτωση δεν είναι ούτε η ειδική γνώση, που μπορεί άλλωστε να αποκτηθεί εύκολα από τους ξένους, ούτε η εμπειρία, ούτε η επιστημονική κατάρτιση. Η νοηματοδότηση του βίου κείται βαθύτερα και είναι λιγότερο χειροπιαστή και περιγράψιμη από όλα αυτά.
Σε κάθε περίπτωση δεν πιστεύω ότι υπάρχει διέξοδος από την τραγική θέση στην οποία καθημερινά διολισθαίνουμε. Αν υπάρχει μια και μόνη ελπίδα αυτή θα πρέπει αναγκαστικά να έχει το ίδιο δυσβάστακτο κόστος με το κόστος της παρακμής στην οποία έχουμε οδηγηθεί. Φθηνές λύσεις, αλλοίμονο, δεν υπάρχουν. Υπό την έννοια αυτή εάν υπάρχει ελπίδα αυτή δεν μπορεί να είναι άλλη από μια μείζονα εθνική καταστροφή. Καταστροφή τόσο μεγάλη που θα αγγίξει και θα βασανίσει το κάθε σπίτι και την κάθε γειτονιά της χώρας. Καταστροφή που θα μας κάνει να σκεφτούμε όχι μεθόδους και τρόπους και διαδικασίες αλλά, αντίθετα, το νόημα της ίδιας της ύπαρξης μας. Και θα μας ξαναδώσει εκείνα τα πνευματικά και ηθικά εφόδια που πρέπει να διαθέτουμε για να μπορούμε, όταν χρειασθεί, να δυστυχούμε με αξιοπρέπεια.